Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Ipno-chanjadisso
Palustriella commutata
Amblystegiaceae
Nom en français : Hypne-changeante.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo pulèu forto (> 4 cm), verdo jaunastro devenènt mai sourno dins lou tèms, trachis sus li roco cauquiero bagnado. Es di proun pennado e porto de fueio triangulàri en daio emé uno costo bèn vesiblo sus la mita de la fueio. Au microuscope li celulo alàri soun pas gaire à èstre grando. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Cratoneuron filicinum qu'a pamens ges de fueio plecado. Tambèn amé d'àutri mousso dóu meme gènre P. falcata mens ramado o enca P. decipiens qu'a li cellulo dorsalo de la fueio papihiouso (lisco pèr li dos àutri).
Port : Pluroucarpo
Taio : 4 à 10 cm
Fueio : 1,5 à 2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Palustriella
Famiho : Amblystegiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Roco bagnado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Palustriella commutata (Hedw.) Ochyra, 1989
(= Hypnum commutatum Hedw., 1801 = Cratoneuron commutatum (Hedw.) G.Roth, 1899 )